Lichtjesavond
Een ver-van-mijn-bed-show, viel tussen de regels door te lezen in mijn vorige blog. Hierin deelde ik mijn overwegingen bij het invullen van mijn uitvaartwensen. Toch kan het leven zomaar veranderen, besefte ik. Afgelopen zomer verloor mijn zus plotseling haar man, haar kinderen hun vader, haar schoonouders hun zoon, haar schoonzus haar broer, en ik mijn lieve zwager, Willem. Hij haalde de 45 niet.
Met veel verdriet en een gek gevoel van onwerkelijkheid namen we afscheid van hem in besloten kring. Omringd met prachtige bloemen lag hij daar heel vredig in een kist. De foto’s die werden getoond, van gelukkige momenten, raakten diep waardoor het besef groeide dat die momenten er niet meer zouden zijn. En het gemis is er. Elke dag opnieuw.
Die momenten, waarop er onbewust, geen verlies is, zijn zoveel waard dat het ons de energie geeft om te leven. Het geeft ons de gelegenheid om liefde te voelen en elkaar mee te nemen en het geluk te delen. Maar wat gebeurt er als die momenten wegvallen omdat een persoon is overleden?
Als het net is gebeurd staan andere mensen klaar om hun steun te betuigen. Ze laten weten dat ze met je mee leven. Ze sturen kaartjes, ze komen langs, ze brengen bloemen, en eten. Ze benoemen de mooie herinneringen, de gedachten aan die mooie momenten, die ze hebben aan degene die is overleden. De warmte en betrokkenheid die er dan is voelt bijna overweldigend, maar het verzacht de pijn.
Die pijn, die van het verlies, wordt in een kort moment gedeeld met een ander. En dat maakt dat het, ook al is het voor even, draaglijk is. Je staat er niet alleen voor. Ook al weet je dat je bij elke gedachte aan de overledene, bij elk kledingstuk of item dat je ziet, of in je handen hebt, kwetsbaar zult zijn en het gevoel zult hebben dat je er alleen voor staat. Morgen, de dag daarna en de week daarna. En in komende de maanden en jaren, naarmate de steun wegebt, ben jij degene die het gemis een plekje zult geven.
Al jaren ben ik, en ons team, betrokken bij de organisatie van de Lichtjesavond op de begraafplaats in Surhuisterveen. Op de 2e dinsdag in december geven wij, samen met de uitvaartvereniging, nabestaanden de gelegenheid om bij elkaar te komen en hun pijn van het gemis te delen. Vaak is het dan koud en donker. Mensen dragen dikke jassen, sjaals en mutsen. Er is een gastspreker die iets vertelt over verlies. Er worden gedichten voorgelezen, er is warme chocolademelk. Er worden kaarsen aangestoken en er wordt gedacht aan de mensen, en een hele hoop gelukkige momenten, die er niet meer zijn. En als ik daaraan denk wellen de tranen op. Maar ik zou het voor geen goud willen missen omdat ik weet dat het gemis, ook al is het maar voor even, samen met anderen draaglijk zal zijn.
Willem, ik denk aan je. Elke dag.